Mediation in strafzaken is een bemiddelingsproces dat na aangifte, tijdens een lopende strafzaak in gang wordt gezet omdat een justitiële verwijzer naar een onafhankelijke mediator doorverwijst. Deze vorm van herstelbemiddeling is erop gericht betrokkenen – slachtoffers èn verdachten – met het gebeurde in het reine te brengen. Sinds 1 juni 2017 wordt door de Mediationbureau’s van alle rechtbanken in Nederland verwezen naar mediation. Dit kan op initiatief van de politie, openbaar ministerie (OM) of rechters die doorverwijzen naar mediation. Daarnaast mogen ook advocaten, rechtshulpverleners, slachtoffers en verdachten een mediation voorstellen (in overleg met de officier van justitie, parketmedewerker, rechter commissaris of rechter). Lees het persbericht van OM en de rechtspraak hier.
Artikel 51h van het Wetboek van Strafvordering schrijft voor dat de justitiële verwijzer rekening houdt met de uitkomst van een mediation. Mediation kan overigens ook ingezet worden na afloop van een strafzaak: bijvoorbeeld als een veroordeelde zijn straf erop heeft zitten en weer terugkeert in de omgeving van zijn slachtoffer(s).